درخشش آبی دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای 3I/ATLAS ستاره‌شناسان را شگفت‌زده کرده است

درخشش خیره‌کننده دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای 3I/ATLAS با نزدیک شدن به خورشید، پرسش‌های جدیدی را درباره ماهیت آن مطرح کرده و ستاره‌شناسان را شگفت‌زده کرده است.

دنباله‌دار 3I/ATLAS که تنها سومین جرم رصد شده از خارج منظومه شمسی ماست، با نزدیک شدن به خورشید افزایش روشنایی غیرمنتظره‌ای از خود نشان داد. این پدیده غیرعادی با سرعتی دو برابر معمول رخ داد و محققان را به تکاپو انداخت. همچنین، رنگ آبی متمایز این دنباله‌دار، حاکی از انتشار گازهایی مانند سیانوژن است که پیش‌تر در آن مشاهده نشده بود. این ویژگی‌ها ابعاد جدیدی به مطالعه اجرام میان‌ستاره‌ای می‌بخشند.

افزایش درخشش غیرمنتظره و رصد فضایی

Qicheng Zhang و Karl Battams از ماهواره‌های رصد خورشید شامل STEREO-A، SOHO و GOES-19 برای رصد دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای 3I/ATLAS در پشت خورشید استفاده کردند. این رصدها نشان داد که بین اواسط سپتامبر و اواخر اکتبر، با کاهش فاصله آن از ۲ واحد نجومی به ۱٫۳۶ واحد نجومی از خورشید، روشنایی آن به‌شکل چشمگیری افزایش یافت.

بیشتر بخوانید

• دنباله‌دارهای SWAN و Lemmon را با چشم غیر مسلح در آسمان ایران رصد کنید
• کشف جزئیات شگفت‌انگیز درباره دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای 3I/ATLAS در تصاویر هابل
• آیا دنباله دار اطلس برای جاسوسی از زمین توسط بیگانگان ارسال شده است؟

این نرخ درخشندگی، حدود دو برابر سرعت معمول دنباله‌دارها است که پدیده‌ای غیرعادی بر سطح آن را نشان می‌دهد. دنباله‌دار در تاریخ ۲۹ اکتبر به حضیض خورشیدی رسید و تخمین زده می‌شود که روشنایی آن به قدر ۹ رسیده باشد که با تلسکوپ‌های آماتوری کوچک قابل مشاهده است.

پدیده درخشش آبی دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای

رصدها همچنین نشان داد که این دنباله‌دار، به طرز متمایزی آبی‌تر از نور خورشید به نظر می‌رسد. این رنگ آبی، نشانه‌ای است که گازهایی مانند سیانوژن و احتمالاً آمونیاک، و نه صرفاً غبار، نقش قابل توجهی در روشنایی مرئی آن دارند؛ در حالی که غبار آن قبلاً قرمز رنگ دیده شده بود.

تصاویر تلسکوپ GOES-19، دنباله‌دار را با هاله‌ای (کما) قابل مشاهده به وسعت حدود چهار دقیقه قوسی نشان داد که حاکی از فعالیت و ریزش مواد است. علت دقیق این درخشش سریع همچنان یک سوال بی‌پاسخ است و محققان گمان می‌کنند این رفتار غیرعادی ناشی از ترکیب شیمیایی، سرعت بالا یا ویژگی‌های اکتسابی در طول سفر طولانی آن در فضای میان‌ستاره‌ای باشد.