ایزو ۱۴۰۰۱ استانداردی کلیدی برای حفظ محیط زیست

ایزو 14001 چیست؟

ایزو ۱۴۰۰۱ یک استاندارد بین‌المللی برای طراحی و پیاده‌سازی سیستم مدیریت زیست محیطی (EMS) است.

اخذ ایزو ۱۴۰۰۱ به سازمان ها کمک می کند که در کنار کسب و کار خود به موضوع حفظ محیط زیست توجه ویژه داشته باشند که در مورد صنایع تولیدی این موضوع بیشتر اهمیت پیدا خواهد کرد.

اخذ ایزو در حوزه های کیفی در کشورهای اروپایی بدون توجه بدون محیط زیست، بی اهمیت بوده و ضرورت توجه به این استاندارد را بیش از پیش می کند.

الزامات ایزو 14001  چارچوب و دستورالعمل‌هایی را برای ایجاد سیستم مدیریت محیطی شما ارائه می‌دهد تا عناصر مهم مورد نیاز برای موفقیت یک EMS را از دست ندهید.

اصول ایزو ۱۴۰۰۱

همان‌طور که اشاره شد ایزو 14001 به یک استاندارد برای طراحی و پیاده‌سازی سیستم مدیریت زیست محیطی تبدیل شده است. این استاندارد توسط سازمان بین‌المللی استانداردسازی منتشر شده است. جدیدترین نسخه الزامات سیستم مدیریت زیست محیطی در سال 2015 منتشر شد و به آن ISO 14001:2015″ ” می‌گویند. این استاندارد قبل از انتشار و به‌روزرسانی توسط اکثر کشورهای عضو مورد توافق قرار گرفت و به این ترتیب به استاندارد شناخته شده‌ای تبدیل شده است که توسط اکثر کشورهای جهان پذیرفته شده است.

سیستم مدیریت زیست محیطی چیست؟

سیستم مدیریت زیست محیطی، که اغلب EMS نامیده می‌شود، از سیاست‌ها، فرایندها، برنامه‌ها، شیوه‌ها و سوابقی تشکیل شده است که قوانین حاکم بر نحوه تعامل شرکت شما با محیط را تعیین می‌کند. این سیستم باید برای شرکت خاص شما تنظیم شود، زیرا فقط شرکت شما الزامات قانونی دقیق و تعاملات محیطی را خواهد داشت که با فرایندهای تجاری خاص شما مطابقت دارد. با این حال، الزامات ایزو14001  چارچوب و دستورالعمل‌هایی را برای ایجاد سیستم مدیریت محیطی ارائه می‌دهد تا عناصر مهم مورد نیاز برای موفقیت یک EMS را از دست ندهید.

اهمیت اخذ ایزو  14001

مراقبت از محیط زیست و جلوگیری از تأثیرات منفی شرکت‌هایمان بر آن، دو مورد از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی کسب‌وکارهای امروزی است. یکی از بزرگ‌ترین مزایای اجرای EMS، شناخت آن دسته از مشاغلی است که به اندازه کافی برای کاهش ردپای محیطی خود اهمیت قائل‌اند. این استاندارد می‌تواند روابط بهتری با مشتریان، عموم و جامعه برای شرکت شما به ارمغان بیاورد، اما مزایای دیگری نیز به همراه دارد.

در کنار وجهه عمومی خوب، بسیاری از شرکت‌ها می‌توانند از طریق پیاده2سازی یک سیستم مدیریت زیست محیطی در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنند. این امر می‌تواند از طریق کاهش حوادثی که هزینه می‌تراشد و صرفه‌جویی در مواد اولیه و انرژی از طریق تلاش‌های زیست محیطی حاصل شود. بهبود در کنترل هزینه مزیتی است که هنگام تصمیم‌گیری برای اجرای یک سیستم مدیریت زیست‌محیطی نمی‌توان نادیده گرفت.

ساختار ایزو 14001

ساختار ایزو ۱۴۰۰۱ به ده بند تقسیم می‌شود. سه مورد اول مقدماتی هستند و هفت مورد آخر شامل الزامات سیستم مدیریت زیست محیطی است. در اینجا هفت بند مهم را بررسی می‌کنیم:

بخش 4: زمینه سازمان

این بخش در مورد الزاماتی برای درک سازمان شما به منظور پیاده‌سازی EMS صحبت می‌کند. این بند شامل الزامات برای شناسایی مسائل داخلی و خارجی، شناسایی افراد ذی‌نفع و انتظارات آن‌ها، تعریف دامنه EMS و شناسایی فرایندهای موردنیاز است.

بخش 5: رهبری

الزامات رهبری نیاز به مدیریت ارشد را برای نقش مؤثر در اجرای EMS پوشش می‌دهد. مدیریت ارشد باید با اطمینان از تعهد زیست محیطی، تعریف و ابلاغ خط‌مشی زیست محیطی و تعیین نقش‌ها و مسئولیت‌ها در سراسر سازمان، تعهد خود را به EMS نشان دهد.

بخش 6: برنامه ریزی

مدیریت ارشد باید برای عملکرد مداوم EMS نیز برنامه‌ریزی کند. ریسک‌ها و فرصت‌ها در سازمان باید ارزیابی شوند و اهداف محیطی برای بهبود شناسایی و برنامه‌ریزی دستیابی به این اهداف انجام شود. علاوه بر این، لازم است سازمان تمام روش‌های تعامل و تأثیر فرایندهای سازمانی بر محیط و همچنین تعهدات قانونی مورد نیاز سازمان را ارزیابی کند.

بخش 7: پشتیبانی

بخش پشتیبانی به مدیریت تمام منابع برای EMS می‌پردازد، و همچنین شامل الزامات مربوط به شایستگی، آگاهی، ارتباطات و کنترل اطلاعات مستند (اسناد و سوابق مورد نیاز برای فرایندهای شما) است.

بخش 8: عملیات

الزامات عملیات به تمام جنبه‌های کنترل‌های محیطی مورد نیاز فرایندهای سازمانی و همچنین نیاز به شناسایی موقعیت‌های اضطراری بالقوه و برنامه‌ریزی پاسخ‌ها می‌پردازد تا در صورت وقوع یک وضعیت اضطراری آماده پاسخگویی باشید.

بخش 9: ارزیابی عملکرد

این بخش شامل الزامات موردنیاز برای اطمینان از اینکه شما می‌توانید نظارت بر عملکرد EMS خود را به خوبی انجام دهید را شامل می‌شود. این شامل نظارت و اندازه‌گیری فرایندهای شما، ارزیابی انطباق با محیط زیست، ممیزی‌های داخلی و بررسی مداوم مدیریت است.

بخش 10: بهبود

بخش آخر شامل الزامات مورد‌نیاز برای بهبود EMS شما در طول زمان است. این بخش شامل نیاز به ارزیابی عدم انطباق فرایند و انجام اقدامات اصلاحی برای آن‌ها است.

همه این بخش‌ها بر اساس یک چرخه Plan-Do-Check-Act هستند که از این عناصر برای اعمال تغییرات در فرایندهای سازمان به منظور هدایت و حفظ بهبودها در سازمان استفاده می‌کنند.

اهمیت پیاده سازی  ایزو 14001

مزایای ایزو 14001 قابل چشم‌پوشی نیست. شرکت‌های بزرگ و کوچک از این استاندارد به خوبی استفاده کرده‌اند و از مزایای آن بهره‌مند شده‌اند. در اینجا فقط چند مورد از این مزایا ذکر شده است:

بهبود اعتبار سازمان

با اطمینان دادن به مشتریان مبنی بر اینکه متعهد به مدیریت قابل اثبات اثرات زیست محیطی خود هستید، می‌توانید تصویر و سهم بازار خود را از طریق حفظ یک تصویر عمومی خوب و بهبود روابط با جامعه افزایش دهید.

بهبود کنترل هزینه

یکی از پیشرفت‌هایی که همه شرکت‌ها به دنبال آن هستند کاهش هزینه‌ها است. EMS می‌تواند با صرفه‌جویی در انرژی و مواد ورودی به این امر کمک کند.

استفاده از تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد

با استفاده از داده‌های دقیق برای تصمیم‌گیری می‌توانید به‌جای چندین بار تلاش ناموفق، شانس موفقیت‌آمیز بودن بهبودهای خود را در اولین بار افزایش دهید. با استفاده از این داده‌ها برای ردیابی پیشرفت خود، می‌توانید این بهبود را قبل از رخ داد عیوب اعمال کنید، که می‌تواند در هزینه‌ها و زمان صرفه‌جویی کند.

ایجاد فرهنگ بهبود مستمر

با بهبود مستمر، می‌توانید به منظور بهبود تصویر عمومی خود و کاهش بالقوه هزینه‌ها، همان‌طور که در بالا ذکر شد، به سمت فرایندهای بهتر و کاهش اثرات زیست محیطی به روشی سیستماتیک کار کنید.

ایزو 14001 بخشی از IMS

سازمان‌ها می‌توانند با دریافت مجموعه گواهینامه‌های سیستم مدیریت یکپارچه IMS ضمن دریافت ایزو  14001ورژن 2015 آخرین ورژن استانداردهای جهانی ایزو 9001 و ایزو 45001 را نیز دریافت نموده و در هزینه‌های مشاوره و صدور نیز صرفه‌جویی کنند.

اگر نیاز به راهنمایی جهت اخذ ایزو های معتبر داشتید کافیست با تلفن ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ تماس بگیرید.

منابع:

گواهینامه ایزو – اخذ ایزو و گرفتن ایزو – صدور ایزو و دریافت ایزو – اخذ CE و HSE

ایزوسیستم